Engelli, Özürlü ve Sakat Vatandaşlarımıza Vergi Avantajı…

Rekabet eşitliği için gelir Vergisi’nde engelliye avantaj…

© Engellilerin, içinde bulunduğu zor koşulların hafifletilmesine katkıda bulunmak ve rekabet eşitsizliğini bir ölçüde azaltmak için vergi hukukunda engelliler lehine düzenlemeler var. Bunlardan birisi de engelli ücretlilerin Gelir Vergisi matrahlarının hesaplanmasında dikkate alınan “sakatlık indirimi.”

Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılan düzenlemelerle sakatlık indiriminin kapsamı genişletildi. Sakatlık indiriminden yararlananların içine; hizmet erbabının bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişiler, özürlü serbest meslek erbabı ve bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişiler ile basit usulde vergilenen mükellefler de dahil edildi.

Sakatlık indiriminden; özürlü hizmet erbabı ile bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunan hizmet çalışanı, özürlü serbest meslek çalışanı ile bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunan serbest meslek çalışanı, özürlü olup basit usulde vergilendirilenler yararlanabiliyor.

Nasıl Uygulanır?

Serbest meslek faaliyetinde bulunan veya basit usulde vergilendirilenlerin Gelir Vergisi’ne tabi kazançlarına, belli bir tutar ve oranda sakatlık indirimi uygulanır. Sakatlık indirimi, hizmet erbabında, tevkifat matrahına uygulanır. Bu indirim, bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunan serbest meslek erbabı ve ücret geliri elde eden mükellefler için de uygulanır.

Yapılması Gereken İşlemler

Sakatlık indiriminden yararlanmak isteyenler Vergi Dairesi Başkanlığı olan yerlerde ilgili grup müdürlüğüne, diğer illerde defterdarlık gelir müdürlüğüne, bağımsız vergi dairesi bulunan ilçelerde vergi dairesi müdürlüğüne, diğer ilçelerde de mal müdürlüğüne başvurmalı. Dilekçeyle birlikte istenen belgeler şöyle:

Engelli hizmet erbabı için: Çalıştığı işyerinden alacağı hizmet erbabı olduğunu gösterir belge, nüfus cüzdanı örneği ve üç adet fotoğraf.

Hizmet erbabının bakmakla yükümlü olduğu engelli kişiler için: Ücretlinin çalıştığı işyerinden alacağı hizmet erbabı olduğunu gösterir belge, engelli kişilerin nüfus cüzdanı örneği ve üç adet fotoğrafı, engelli kişiye bakmakla yükümlü olunduğunu gösteren belge.

Engelli serbest meslek erbabı için: Vergi kimlik numarasını gösteren belge, nüfus cüzdanı örneği ve üç adet fotoğraf.

Serbest meslek erbabının bakmakla yükümlü olduğu engelli kişiler için: Serbest meslek erbabının vergi kimlik numarasını gösteren belge, engelli kişilerin nüfus cüzdanı örneği ve üç adet fotoğrafı, engelli kişiye bakmakla yükümlü olunduğunu gösteren belge.

Sakatlık indiriminden yararlanma hakkına sahip basit usulde vergilendirilen engelliler için: Vergi kimlik numarasını gösteren belge, nüfus cüzdanı örneği ve üç adet fotoğraf…

Sağlık raporuna göre sınıflandırma İlgili müdürlükler sakatlık indiriminden yararlanmak isteyen engelli kişileri devlet bakanlığı tarafından hazırlanan ve Resmi Gazete’de yayımlanan Engellilik Ölçütü, Sınıflandırması ve Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkındaki Yönetmelik’in ekinde yer alan ve yetki verdiği sağlık kuruluşlarından sağlık raporu almak üzere sevk yaparlar. Yetkili sağlık kuruluşunca verilecek raporlarla ilgili müdürlüklerce Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nda oluşturulan Merkez Sağlık Kurulu’na gönderilir. Merkez sağlık kurulu, sağlık kuruluşları tarafından düzenlenen raporları inceleyerek başvuru sahibinin çalışma gücünün ne kadarını kaybettiğine karar verir. Bu şekilde sakatlık dereceleri belli olanlara ilişkin raporlar, ücretlilerde işverenine, diğerlerinde kendilerine verilmek üzere ilgili vergi dairesi başkanlığı veya defterdarlığa gönderilir. Engel durumuna göre tüm vücut fonksiyon kaybı oranı (sakatlık derecesi) veya raporlarda yer almayan bulgularla ilgili iddialara dayanan itiraz ve şikâyet mahiyetindeki başvurular da ilgili müdürlüklere yapılır ve yukarıda açıklandığı şekilde işlem görür.

İndirim oranları

* Çalışma gücünün asgari yüzde 80’ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı birinci derece sakat.

* Çalışma gücünün asgari yüzde 60’ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ikinci derece sakat.

* Çalışma gücünün asgari yüzde 40’ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabı ise üçüncü derece sakat, sayılır.

Sakatlık dereceleri itibarıyla belirlenen aylık tutarlar, hizmet erbabının matrahından indirilir. 2008 yılı için öngörülen indirim tutarları aylık olarak aşağıdaki gibidir:

* Birinci derece sakatlar için 600 YTL.

* İkinci derece sakatlar için 300 YTL.

* Üçüncü derece sakatlar için 150 YTL.

Sakatlık indirimi tutarları her yıl Maliye Bakanlığı’nca yeniden değerleme oranında artırılarak belirleniyor.

Aylık belirlenen bu rakamlar, yıllık olarak beyan edilen kazançlarda 12 ile çarpılmak suretiyle uygulanır. Engelli serbest meslek erbabı ile bakmakla yükümlü engelli bulunan serbest meslek erbabı ve basit usulde vergilendirilenlerde yıllık beyan edilecek gelirden;

* Birinci derece sakatlar için 7.200 YTL.

* İkinci derece sakatlar için 3.600 YTL.

* Üçüncü derece sakatlar için 1.800 YTL indirim tutarı düşülür.

Bakmakla yükümlü olunan kişi denilince, engelli kişinin tabi olduğu çalışma mevzuatına ya da sosyal güvenlik kurumu mevzuatına göre bakmakla yükümlü sayılan anne, baba, eş ve çocuklar anlaşılmalı. Bu kişiler için yukarıdaki belgelere ilave olarak sağlık karnesinin kimlik bilgilerinin bulunduğu sayfanın bir örneğinin verilmesi gerekir.______ SMMM Oda Başkanı Yahya ARIKAN…