Sigara ve Sağlık…

SİGARA ve SAĞLIK

Saatte 200-250 km hızla ve 100 derecenin üzerinde sıcaklıkla dumanı ağız içine çarpan sigara, içerdiği 4000 den fazla zararlı madde ile insan sağlığında ciddi bozulmalara yol açar. Sigara otuza yakın hastalık için ciddi risk faktörüdür. Sigaranın dumanında gaz halinde bulunan CO (karbon monoksit) hücrelerin kandaki oksijeni kullanmasını engelleyerek, tüm organların çalışmasına zarar verir. Sigara dişlerde lekelenmeye, dişlerde daha kolay çürümeye, tad duygusunda bozulmaya yol açar ve diş taşı oluşumunu hızlandırır. Sigara içenlerde ağız içi kanserleri, dişeti kanserleri, dil kanserleri, bademcik kanserleri, sigara içmeyenlere göre 3-33 kat daha fazla görülür. Sigara, solunum yollarını örten hücreleri ve koruyucu siliyer yapıyı bozarak akciğerlerin her türlü zarara açık hale gelmesine yol açar. Kronik akciğer hastalıklarının % 80-90 sorumlusu, sigaradır. Sigara içenlerde kronik bronşit, amfizem gibi hastalıklardan ölüm oranı, sigara içmeyenlere göre 2.5 kat fazladır. Akciğer kanserlerinin % 90’ı sigarayla ilgili olup, sigara içmeyenlere göre riskleri 15-20 kat yüksektir. Sigara içen kişiler, içmeyenlere göre ortalama 8 yıl daha erken ölmektedirler. Sigara damar sertliği gelişmesini olaylaştırır, koroner arter hastalığı gelişiminde ise en önemli risk faktörlerinden biridir. Kalbin oksijen tüketimini arttırır, damarlarda büzülmelere neden olur. Yemek borusu kanserlerinin en önemli risklerinden birisi sigara içimidir. Sigara mide salgısını arttırır, mide ülseri ve mide kanseri gelişmesini ise kolaşlaştırır. İdrar kesesi ve pankreas kanseri sigara içenlerde, içmeyenlere göre 2 kat daha fazla görülür. Böbrek kanserleri ise 5 kat daha fazladır. Sigara erkeklerde ejekülasyon miktarını ve spermlerin hareket yeteneğini azaltır. Cinsiyet hormanlarının da salgılanışını bozarak, cinsel isteğin ve gücün azalmasına yol açar. Sigara içenlerde prostat kanseri de, içmeyenlere göre 2 kat fazla görülür. Sigara kadınlarda ise istenmeyen düşüklere, erken ve düşük kilolu bebek doğumlarına, ölü doğumlara ve erken menapoza yol açar. Ayrıca ses kısıklığına, ses kalınlaşmasına ve cilt damarlarının daralmasına bağlı cilt kurumalarına yol açarak cinsel yaşantıyı olumsuz yönde etkiler. Sigara içen kadınlarda rahim ağzı kanserleri de yaklaşık 20 kat fazla görülür. Doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda sigara içimi de eklenirse, kalp-damar hastalıkları içmeyenlere göre 2 kat fazla görülür.

SİGARANIN NEDEN OLDUĞU HASTALIKLAR

Bağımlılık – Nikotin maddesinin bağımlılık yapıcı özelliği eroine çok benzer.  Sırt ve Bel Ağrısı –Sigara içmek, belle ilgili hastalıkların tedavisini engelleyen faktörlerden biridir. Bunun yanında normal insanlarda da zaman zaman şiddetli sırt ve bel ağrılarına yol açabilir. Bunun nedeni, sigara içen kişilerde vücudun, omurilikteki disklere çok zayıf miktarda oksijen göndermesidir. İlaca Karşı Bağışıklık- Sigara içenler belli bir ilacın etkili olması için çok daha büyük dozlarda o ilacı kullanmak zorunda kalır. Kısırlık – Çiftlerden sadece birinin sigara içmesi çocuk olmaması riskini 3 kat artrır. Menopoz – Sigara içen kadınlarda beklenenden 5-10 yıl daha erken menopoz görülür. Bu da kemiklerin erkenden incelmesine ve de erimesine neden olur. Erken Yaşlanma- Düzenli bir şekilde sigara içilmesi, deri yapısını bozar, kırışıklıklara yol açar. Bunun yanında dişler sararır ve de kararır, tırnaklar sağlıksızlaşır. İyileşme Zorluğu – Sigara içenlerin yaraları çok daha zor kapanır. Bunun yanında ameliyat sonrası yaralarının iyileşmeme olasılıkları vardır. Diş Kaybı – Sigara içmek diş kayıplarında önemli bir faktördür. Prostat Kanseri – Sigara içmek prostat kanserinin %40’ından sorumludur. Göğüs Kanseri – Sigara içen kadınlar içmeyenlere göre %75 daha fazla göğüs kanserine yakalanma riski taşır. Rahim Kanseri – Sigara içen kadınlar içmeyenlere göre 4 kat daha fazla rahim kanserine yakalanma riski taşır. Boğaz Kanseri – Boğaz kanseri vakalarının %80’ine sigara yol açar. Mide Kanseri – Sigara içenlerin mide veya bağırsak kanserine yakalanma riski içmeyenlere göre 2 kat daha fazladır. Karaciğer Kanseri – Karaciğer kanseri vakalarının % 80’i sigara yüzünden olur. Gırtlak Kanseri – Günde 25 tane sigara içiyorsanız 30 kat daha fazla gırtlak kanserine yakalanma riski taşırsınız. Bu da ilk başlarda konuşma zorluğu ilerleyen safhalarda tamamen konuşamamaya sebebiyet verir. Amfizrem – Bu hastalığın yol açtığı ölümlerin %85’i sigara yüzünden olur. (Akciğerlerdeki alveoller zamanla esnekliğini kaybeder. İlerleyen safhalarda, yoğun bir biçimde solunum zorluğu olur ve hasta solunum makinasına bağlanmak zorunda kalır.) Ağız Kanseri – Ağız kanseri vakalarının tamamına sigara yol açar. Yemek Borusu Kanseri – Bu kanserden ölenlerin hemen hemen hepsi sigara içtikleri için ölmüşlerdir. Çocukluk Solunum Problemleri – Annesi ya da babası sigara içen çocuklar 6 kat daha fazla solunum yolu hastalıklarıyla karşılaşma riski taşır. (Soğuk algınlığı, kulak iltihapları, bronşit, bademcik problemleri, astım ve de zatüre ki bazen ölüme bile yol açar) Kulak Enfeksiyonları –Sigara içenlerin çocuklarının orta kulak enfeksiyonuna yakalanma riskleri vardır. Erken Doğum ve Bebeğin Hafif Doğması – Günde sadece 5 tane sigara içen hamile bir kadının erken doğum yapması ya da oldukça küçük ve de sağlıksız bir bebek doğurma riski inanılmaz boyutlardadır. Şeker Hastalığı – Sigara içmek, vücudun insülün salgılama yeteneğini zamanla yok eder. Bu da şeker hastalığına yol açar. Kalp Hastalıkları – Sigara içenlerin kalp krizine yakalanma riski içmeyenlere göre 4 kat daha fazladır. Kangren – Akciğerler verimsizleştiği için, vücuda çok az oksijen yayılır. İnsan vücudu, bu çok az miktardaki oksijeni iç organlara dağıtmak zorunda kalır. Bundan dolayı, kalbe en uzak kısımlar olan parmak uçlarından itibaren hücreler süratle zincirleme olarak ölür. Çoğu zaman kollar ya da bacaklar kesilebilir.

SİGARA İŞ KAYBINA YOL AÇIYOR

Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Celal Karlıkaya, sigara tiryakisinin daha çok kazalara yol açtığını belirterek, “Sigara tiryakisi, içmeyene oranla iki kat daha fazla iş kazasına uğruyor” dedi.  Doç. Dr. Karlıkaya, dumansız bir ortamın herşeyden önce çalışanların sağlığı için gerekli olduğunu söyledi. Aktif sigara içiminin kalp hastalığı, akciğer kanseri ve akciğer problemlerine yol açtığının kanıtlandığını bildiren Doç. Dr. Karlıkaya, birçok insan için pasif sigaranın, yani başkasının dumanının da ciddi sağlık tehdidi oluşturduğunu kaydetti. Sigara içenlerin daha sık kazalara yol açtığını ifade eden Doç. Dr. Karlıkaya, şunları kaydetti: “Sigara tiryakisi, içmeyene oranla iki kat daha fazla iş kazasına uğruyor. Sigara dumanındaki maddeler, dikkat azalması, ellerin meşguliyeti ve gözlerin irritasyonu nedeniyle performans azalmasına yol açarak, kazaya zemin hazırlar. Sigara içenler, yaklaşık yüzde 50 daha fazla trafik kazasına uğrarlar. Bu farklılıkları, yaş, sürücülük tecrübesi, eğitim seviyesi de etkilemektedir.” Sigara içenlerde uyuşturucu ve alkol kullanımının da sigara içmeyenlerden daha fazla olduğunu bildiren Doç. Dr. Karlıkaya, alkol ve uyuşturucu faktörleri düzeltildiğinde bile sigara içenlerde kazaların daha fazla olduğunu kaydetti. Sigara içenlerin içmeyenlere oranla daha fazla devamsızlık yaptıklarını ifade eden Doç. Dr. Celal Karlıkaya, kanser, bronşit, amfizem, inme ve kalp krizleri gibi önemli hastalıklar yanında öksürük, soğuk algınlığı ve gribin, sigara içenlerde daha sık olduğunu bildirdi. ABD ordusunda yapılan bir araştırmada da sigara içen erkeklerde yüzde 60 daha fazla işgücü kaybı saptandığını belirten Doç. Dr. Karlıkaya, işgücü kaybının sigara içen erkeklerde yüzde 14,1, kadınlarda ise yüzde 3 olarak belirlendiğini kaydetti. İsveç’te yapılan bir araştırmanın da sigara içenlerin yüzde 30 daha fazla devamsızlık yaptıklarının ortaya çıktığını bildiren Doç. Dr. Karlıkaya, sigarayı bırakanların, iş devamsızlığının azaldığını söyledi. Hastalığın yanında çalışma saatlerinde sigara içme molası nedeniyle üretim kaybı yaşandığına işaret eden Doç. Dr. Karlıkaya, günde 6 dakikalık 5 sigara içiminin bağımlı kişinin 30 dakikalık iş kaybına yol açtığını bildirdi.