İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi…

---

İktisadî Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi

İKTİSADİ DÜŞÜCE veya POLİTİK İKTİSADIN EVRİMİ
Bu makalede bahsetmek istediğim kitabın yazarını iktisat ile alakalı olan herkes tanıyordur diye düşünüyorum: Prof. Dr. Gülten Kazgan. Kendisi bir Türk iktisatçı olarak çok iyi işler çıkarmış hatta günümüzde pek çok kişiyi kendi yolundan gitmeye teşvik edip, bu alana ilgi duyanlara örnek olmuştur.

1927 doğumlu Gülten Kazgan İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nden 1950 yılında mezun oluyor, fakat kısa süreli bir iş deneyiminin ardından tekrar üniversiteye dönüyor ve harikalar yaratmaya başlıyor. Özellikle Tarım Ekonomisi alanında çalışmalar yapan Kazgan’ın doktora tezi de bu alanda. Gerçekten bilime adanmış ve gerçekten de çok başarılı akademik hayatına 1994 yılında emekli olduğu İktisat Fakültesi’nin ardından İstanbul Bilgi Ünivesitesi kurucu rektörü olarak akademik hayatına bu üniversitede devam etmiştir. 2010 yılında Emeritus Profesör ünvanını alan Kazgan’ın eserleri özellikle iktisat öğrencileri tarafından okunması gerekn kitapların en başında gelmektedir.

Bu kısa hayat hikayesinin ardından esas konumuz olan İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi adlı büyük eserden bahsetmeye geçiyorum. İlk baskısı Bilgi Yayınevi tarafından ikinci baskısı ise Remzi  Kitabevi tarafından 1980 Aralığında yapılan kitabın son baskısı 2010 Eylül’deki 15. baskıdır. Bir kitabın 15 baskı yapması zaten doğrudan o kitaba dair bir düşünce oluşturmak için yeterli. Yıllardan beri pek çok öğrencinin belki de en değerli kitapları arasında bulunan bu eserle ilgili günümüz en bilinen ve en değerli ekonomistlerinden biri olan Mahfi Eğilmez “Gülten Kazgan’a Armağan” başlıklı bir yazı yazmış. Bu yazısında hem Kazgan’a hem de bahsi geçen kitaba dair güzel anılar ve iyi bir değerlendirme bulabilirsiniz.

Kazgan kitabında iktisatta yöntem tartışmaları dahilinde bir başlangıç yapmış ve kitabı yazarken ne gibi bir yöntemin kullanıldığından bahsetmiş, ki bu önemli ve çoğu yazar tarafından gözardı edilen bir şey. Bunun dışında kitabı gerçekten ismiyle orantılı bir biçimde evrimsel olarak inceleyen yazar, iktisadi düşüncenin ve akımların gelişiminden o kadar iyi bahsetmiş ve bunları öylesine iyi sıralamış ki hala günümüzdeki bu alanda yazılmış en iyi kitaplardan birisi denilebilecek bir kitap çıkmış ortaya.
Bu alanda yazılan pek çok kitabın es geçtiği bir nokta olan sosyalist, marksist okulun getirdiği eleştirilerden bahsedilmemesi durumu bu kitapta yok. Kitabın 5. kısımında “Liberal Öğretiye İdeolojik Tepki: Sosyalist Öğreti” başlığı altında konu enine boyuna irdelenmiş ve öğrenciyi yönlendirmeden başka öğrencinin kendi fikrini üretebilmesi açısından gerekli tüm metodlar kullanılmış ve bilgiler verilmiş.

Kitabın genel olarak değindiği şey esasen iktisatın bir bilim olma yolunda geçirdiği evrim diyebiliriz. Özellikle sanayi devrimi sonrası küreselleşen ekonomiler matematik ve istatistik gibi başka alanlardan yapılan katkılarla incelenmeye başlandıktan sonra iktisat bilimi iyice öne çıkmak ve politika belirleyicilerine yeni araçlar sunmak şeklinde önem kazandı. Bu şekilde bir başlangıç hikayesi yazarsak kitabın devamı da bu sürecin günümüze gelene kadar geçirdiği değişimlerden bahsediyor demeliyiz.

Son söz olarak kesinlikle ama kesinlikle faydalanılması gereken ve kolay okunan tam bir öğrenci dostu kitapla karşı karşıyasınız.

________ calısmakyorar.com…

---

KAZGAN, F. Gülten

Researcher and writer (b. 5 June 1927, İstanbul). She graduated from the American High School for Girls (1945) and İstanbul University, Faculty of Economy (1949). She began to work as an assistant at the same faculty; she did her doctorate there (1957). For a while she studied at Chicago University in the US, after she came back to Turkey she became assistant professor (1960) and professor (1980).
Her articles were published in the reviews and newspapers Yön, İktisat ve Maliye Mecmuası, Toplum ve Bilim, Cumhuriyet, etc. She won the Sedat Simavi Foundation Social Sciences Award with her work Tanzimat’tan 21.Yüzyıl’a Türkiye Ekonomisi – Birinci Küreselleşmeden İkinci Küreselleşmeye (The Economy of Turkey from the Tanzimat Reform Period to the 21st Century – From First Globalization to Second Globalization) in 2002.
WORKS:
Tarım Ekonomisi ve İktisadi Gelişme (Economy of Agriculture and Economical Development, 1966), Ortak Pazar ve Türkiye (The Common Market and Turkey, 1970), İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi/1969-1974 (Economic Thought and Evolution of Political Economy / 1969-1974, 1974), Ekonomide Dışa Açık Büyüme (Open Foreign Development in the Economy, 1988), Yeni Ekonomik Düzende Türkiye’nin Yeri (Importance of Turkey in New Economical Order, 1994), Türkiye Ekonomisinde Yapısal Değişim-Türkiye’de Egemen Sınıflar (Structural Change in the Economy of Turkey – Dominant Classes in Turkey, 1994), Tanzimat’tan 21. Yüzyıl’a Türkiye Ekonomisi – Birinci Küreselleşmeden İkinci Küreselleşmeye (Economy of Turkey from the Tanzimat Reform Period to the 21st Century – From First Globalization to Second Globalization, 2nd edition, 2002), Kuştepe Gençlik Araştırması 2002 (Kuştepe Youth Survey, 2002), Küreselleşme ve Yeni Ekonomi (Globalization and the New Economy, 2002).

---