La Repubblica, İtalya, 17 Ekim 2008… Savurganlık Artık Bir Lüks…

İtalyan Gazetesi… La Repubblice…

Savurganlık artık bir lüks…

Gitgide daha yoksul bir doğal kaynağa sahip olan gezegenin yağmacısı, aç gözlü tüketicileriyiz. Gıda örneğinde olduğu gibi “kullan at” mantığının hâkim olduğu bir toplumda akıntıya karşı kürek çeken direnebiliyor.

PAOLA COPPOLA

Günde üç kere 620 bin 500 kişi için sofra kurduğunuzu varsayın. Maliyeti en azından bir milyar Avro olabilir. İtalya’da büyük süpermarketlerde her gün çöpe atılan gıda maddesinin maliyetine eşdeğer. Satılmadığı için rafta kalan ve çöpe giden maddelerin maliyeti bir hayli tuzlu.

25 milyon ton gıda maddesi ise İtalyan ailelerin çöp tenekelerinde son buluyor. Kimi tüketici sabırsız, ilk küflenen yiyecekle yüz yüze geldiğinde hemen atıveriyor, ancak 7 milyon kişi açışından bundan böyle dengeli beslenmek alışkanlığı çoktan bir lüks oldu.

Gitgide daha yoksul bir doğal kaynağa sahip olan gezegenin yağmacısı, aç gözlü tüketicileriyiz. Gıda örneğinde olduğu gibi “kullan at” mantığının hâkim olduğu bir toplumda akıntıya karşı kürek çeken direnebiliyor.

Antonio Galdo, Einaudi yayınevinin yayımladığı “Savurgan Olma” adlı kitabında yeni bir yaşam tarzının gölgesinde çıktığı yolculukta hayatı, gıdayı ve kaynakları anlatıyor.

Bologna Üniversitesi’nde Ekonomi ve Tarım Mühendisliği bölümünde doçent olarak görev yapan Andrea Segrè ise büyük süpermarketlerde her gün atılan gıda maddelerini geri kazanmak için bir grup öğrencisiyle birlikte “Last minut food” adlı bir zincir yarattı. Adriyatik’te bir hipermarket bu denemede ilk pilot merkez seçildi. Zincir bugün İtalya’da 13 şehir ve 8 bölgeye ulaştı. Özellikle ekonomik krizin gündemde olduğu bir dönemde ayın sonunu getiremeyen aileler açışından da son derece yararlı bir uygulama.

Ulusal çapta kampanya…

Savurgan davranışların sonucu biriken borçların da savunulur bir tarafı yok dünya ile ilişkimizde. Mevcut doğal kaynakları dünyanın üretme kapasitesini 3’te 1 oranında aşan kuzeyde tüketiyoruz.

Çevre örgütü Legambiente bugünlerde savurganlığın önünü kesmek için ulusal çapta bir kampanya hazırlığında. Tüketicilerin televizyon “stand by” durumunda iken enerji harcadığını bilmeleri gerekir. Legambiente’nin araştırmasına göre, aileler televizyon, kişisel bilgisayar ya da video cihazının kırmızı gösterge lambasını kapatmayı ihmal etmeseler yılda 100 Avro tasarruf edebilirler.

Napoli örneğinde olduğu gibi savurganlığın ürünü olan çöp yığınları da gerçekten verimli bir kaynağa dönüşebilir. Örneğin Lombardiya bölgesindeki Brescia’da çöpleri imha eden atık arıtma sistemi, 3 bin ton atığı sıcak suya ve Brescia halkı için enerji kaynağına dönüştürüyor.

Antonio Galdo’nun “Savurgan Olma” adlı kitabı, savurganlığın gündelik tüketimden siyasete, sağlıktan hayatın pek çok alanına kadar uygulanabileceğini gösteren bir araştırma. Galdo’nun araştırmasından çıkan bazı çarpıcı bilgiler şöyle: Her yıl 240 bin ton gıda maddesi büyük süpermarketlerin raflarında kalıyor, satılmıyor. Yine her yıl 25 milyon ton gıda maddesi çöpe atılıyor. Çöpe giden gıda maddelerinin yüzde 15’i ekmek ve makarna, yüzde 18’i ise et ürünleri. Tüketiciler ve satıcıların neden olduğu savurganlığın maliyeti 30 milyar Avro dolayında. “Stand by”da bırakılan elektronik cihazların her aileye yıllık maliyeti ise 100 Avro. Cep telefonlarının da şarj edilirken her bin saatte 1 Avro’luk bir masrafa neden olduğunu hatırlatalım.

İtalyanların yüzde 5’i alışveriş etmedikleri zaman kendilerini mutlu hissetmiyor. Alışverişte savurgan olanlar ise genelde 14 – 21 yaş grubu gençler…

İtalyancadan çeviren: Aslı Kayabal (La Repubblica, İtalya, 17 Ekim 2008)